Jednym z najczęściej zadawanych pytań dotyczących operacji bariatrycznej jest pytanie “ile mogę dzięki niej schudnąć?”. Jest to pytanie jak najbardziej zasadne, ale nie istnieje jedna prosta i uniwersalna na nie odpowiedź. W poniższym tekście postaramy się nakreślić, jakich efektów możesz się spodziewać po zabiegu bariatrycznym.
Udana operacja bariatryczna, czyli jaka?
Za satysfakcjonujący efekt operacji bariatrycznej uznaje się sytuację, gdy pacjent stracił przynajmniej 50% nadmiaru masy ciała (tzw. %EWL, czyli percent excess weight loss). Jeśli więc dana osoba ma 80 kg nadmiaru masy ciała, to utrata 40 kg będzie uznawana za dobry wynik. Pacjent ten nadal może mieć jednak nadwagę czy nawet niewielką otyłość.
Ważne, żeby mieć tego świadomość, ponieważ nie każda osoba, która podda się operacji bariatrycznej będzie w stanie osiągnąć prawidłową masę ciała. Nie jest to jednak powód do uznania zabiegu za “nieudany”, a efektu za “niewystarczający”. Trzeba bowiem pamiętać, że operacje bariatryczne nie są zabiegami kosmetycznymi, tylko operacjami, które mają ratować życie.
Jak obliczyć, ile mam nadmiaru masy ciała, czyli EWL?
Nie ma jednego uniwersalnego sposobu na ustalenie, ile masz nadmiaru masy ciała. Do wyliczenia tego parametru niezbędna jest bowiem tzw. “idealna masa ciała”, która może być wyznaczana na wiele sposobów. W kontekście chudnięcia po operacji bariatrycznej najczęściej za “idealną masę ciała” uznaje się masę ciała odpowiadającą BMI 25 kg/m2.
Nadmiar masy ciała obliczamy wtedy poprzez odjęcie od aktualnej masy ciała, masy ciała odpowiadającej BMI 25 kg/m2. Przykład: jesteś kobietą, masz 170 cm wzrostu i ważysz obecnie 135 kg. Masa ciała odpowiadająca BMI 25 kg/m2 to w Twoim przypadku 73 kg. Nadmiar masy ciała obliczysz więc w następujący sposób: 135 kg – 73 kg = 62 kg. W takiej sytuacji operację będzie można uznać za udaną, jeśli schudniesz przynajmniej 31 kg (czyli połowę z 62 kg).
Ile mogę schudnąć po operacji bariatrycznej?
Odpowiedź na to pytanie powinna brzmieć “to zależy”. Od czego? Od rodzaju wykonywanej operacji, Twojej wyjściowej masy ciała oraz BMI, całkowitej ilości tkanki tłuszczowej, obecności insulinooporności, hiperinsulinemii, stanu przedcukrzycowego czy cukrzycy typu 2, płci, wieku, rasy, obwodu talii, poziomu triglicerydów we krwi oraz (a może przede wszystkim) od tego, jak bardzo zmienisz swoje nawyki żywieniowe oraz styl życia. Musisz być bowiem świadomy, że zabieg bariatryczny nie jest “magiczną pigułką” dzięki której schudniesz bez wysiłku. Jest to jeden z najczęściej powtarzanych mitów dotyczących tych operacji. Więcej o mitach na temat operacji bariatrycznych przeczytasz TUTAJ.
Ile średnio chudną osoby po operacji bariatrycznej?
Statystycznie najwięcej chudną pacjenci, którzy poddani zostali operacji o charakterze wyłączającym (najczęściej jest to obecnie operacja gastric bypass). Średnio tracą oni 62-69% nadmiaru masy ciała (62-69% EWL). Są to jednak operacje bardziej restrykcyjne, które niosą ze sobą większe ryzyko niedoborów pokarmowych i niedożywienia.
Dla operacji ograniczających (najczęściej jest to obecnie rękawowa resekcja żołądka) odsetek ten waha się od 35% do 85% utraconego nadmiaru masy ciała i średnio wynosi ~ 60%. Rozpiętość ta pokazuje jednak, że istnieje grupa pacjentów, która chudnie za mało, by uznać efekt operacji za satysfakcjonujący. W zdecydowanej większości przypadków wynika to z powrotu do starych, niezdrowych nawyków żywieniowych.
Piśmiennictwo:
- Binda A., Jaworski P., Ciesielski A., Tarnowski W.: Metodologia prezentacji wyników chirurgicznego leczenia otyłości. Postępy Nauk Medycznych, t. XXVIII, nr 9, 2015
- Preedy V.R., Rajendram R.. Martin C.R.: Metabolism and Pathophysiology of Bariatric Surgery Nutrition, Procedures, Outcomes and Adverse Effects. Elsevier Science Publishing Co Inc, 2016
